O Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, με παρουσία πλέον των σαράντα ετών στο συγκοινωνιακό γίγνεσθαι της χώρας, εκδίδει το παρόν δελτίο τύπου ως συνέχεια του ΔΤ που είχε εκδώσει τον Αύγουστο του 2018, με αφορμή διακηρύξεις διαγωνισμών ΣΒΑΚ οι οποίες προκάλεσαν σοβαρά ερωτηματικά και προβληματισμούς τόσο για την επιτυχή εκπόνηση των ΣΒΑΚ όσο και για την ικανοποίηση του κριτηρίου του υγιούς ανταγωνισμού στην δημοπράτηση των μελετών.

Στο προηγούμενο ΔΤ είχε επισημανθεί μεταξύ των άλλων ότι:

• οι Δήμοι πρέπει να επενδύσουν στην υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου, αξιόπιστου και επιστημονικά επαρκούς ΣΒΑΚ.
• τα ΣΒΑΚ πρέπει να αποτελούν προϊόν επιστημονικών μελετών, που εκπονούνται από επιστήμονες με εξειδίκευση κατά κύριο λόγο στο Συγκοινωνιακό σχεδιασμό, με συμμετοχή και επιστημόνων με ειδίκευση στον Πολεοδομικό σχεδιασμό.
• είναι απόλυτα προφανές ότι τα ΣΒΑΚ δεν αποτελούν ερευνητικό αντικείμενο.
• τα ΣΒΑΚ απαιτούν ιδιαίτερη μελετητική εμπειρία, βαθιά γνώση και μακροχρόνια ενασχόληση με το αντικείμενο του Συγκοινωνιολόγου
• σε καμία  περίπτωση δεν είναι δυνατό να τίθεται ως  κριτήριο ειδικής τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, η κατοχή πιστοποιητικών ISO σε τομείς άσχετους με το αντικείμενο, εμπειρία σε ερευνητικά προγράμματα, κατοχή διδακτορικού τίτλου, εκπόνηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων, γνώσεις συγχρηματοδοτούμενων, κ.λπ., τα οποία προφανώς και δεν αποδεικνύουν την εμπειρία και ικανότητα για την εκπόνηση μελέτης ΣΒΑΚ.
• δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση το κριτήριο επαγγελματικής ικανότητας να αποκλείει, τεχνηέντως, συγκοινωνιολόγους μηχανικούς με αποδεδειγμένη εμπειρία σε θέματα Βιώσιμης Κινητικότητας και Κυκλοφοριακών Μελετών.

Δυστυχώς παρά τις αντιδράσεις και επισημάνσεις του ΣΕΣ, πολλοί Δήμοι (ορισμένοι αποτελούν από τους μεγαλύτερους Ελληνικούς Δήμους σε πληθυσμό), έχουν προχωρήσει πρόσφατα σε δημοπράτηση ΣΒΑΚ με «ιδιαίτερες απαιτήσεις» κριτήριων που μειώνουν σοβαρά τον ελεύθερο ανταγωνισμό.

Τα ΣΒΑΚ, δεν περιορίζονται σε ένα γενικό σχεδιασμό στρατηγικού χαρακτήρα, αλλά περιλαμβάνουν το σχεδιασμό και την κοστολόγηση συγκεκριμένων παρεμβάσεων όπως διαμορφώσεις ήπιων διαδρόμων, βελτίωση ασφάλειας μετακινούμενων με έμφαση σε ευαίσθητες πληθυσμιακές ομάδες, διαμόρφωση συστήματος Μεταφορών κτλ. Βάσει του παραπάνω, τα ΣΒΑΚ οδηγούν σε έργα και για αυτό ο τρόπος της προκήρυξής τους θα πρέπει να αφορά μελέτη και όχι υπηρεσία.

Επισημαίνεται ότι αναμένεται η έκδοση της ΚΥΑ από τα συναρμόδια Υπουργεία, η οποία προβλέπεται στην παράγραφο 12 του άρθρο 22 του νόμου 4599/2019  και η οποία θα θέτει το κατευθυντήριο πλαίσιο οδηγιών, όρους και διαδικασίες για την κατάρτιση ΣΒΑΚ.

Ο ΣΕΣ δεδομένου της αναμονής της ΚΥΑ αλλά και με βάση τους έντονους προβληματισμούς του για τα ΣΒΑΚ τα οποία έχουν πρόσφατα προκηρυχτεί ως υπηρεσία και όχι ως μελέτη με όρους που δεν είναι ούτε επιστημονικά αποδεκτοί ούτε εξυπηρετούν τον υγιή ανταγωνισμό, ζητά από τις αρμόδιες αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης να σταματήσουν την διαδικασία προκήρυξης των αυτών των ΣΒΑΚ και να επαναπροκηρύξουν τα ΣΒΑΚ ως Μελέτη θέτοντας κριτήρια  υψηλών απαιτήσεων  αλλά ανοιχτά  στον ανταγωνισμό.

Τέλος επισημαίνεται ότι η Ελλάδα διαθέτει άρτιο επιστημονικό προσωπικό Συγκοινωνιολόγων Μηχανικών, ικανό να ολοκληρώσει με επιτυχία κάθε είδους Συγκοινωνιακή Μελέτη ή ΣΒΑΚ, έχοντας σαν στόχο έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό του συστήματος μεταφορών, δεδομένου ότι κάθε παρέμβαση του ΣΒΑΚ θα πρέπει να εντάσσεται και να είναι σύμφωνη με το γενικότερο σχέδιο Μεταφορών του Δήμου. 

Ο ΣΕΣ και τα μέλη του τα οποία διαθέτουν την κατάλληλη τεχνογνωσία και εμπειρία παραμένουν στην διάθεση όλων των φορέων, να συνδράμουν τόσο συμβουλευτικά όσο και σε  επίπεδο πρακτικής εφαρμογής των ΣΒΑΚ.

Επισυνάπτεται το ΔΤ του ΣΕΣ για τα ΣΒΑΚ που εκδόθηκε τον Αύγουστο του 2018.