O Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (ΣΕΣ) χαιρετίζει το Νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο του Τουρισμού, εκτιμώντας ότι αποτελεί ένα ακόμα σημαντικό βήμα για την βιώσιμη προώθηση και ανάπτυξη του τουρισμού.

Το Νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο του Τουρισμού δίνει ειδικές κατευθύνσεις στον υποκείμενο σχεδιασμό, στα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια και στα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια.

Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι χρήσεις γης και μεταφορές λειτουργούν αλληλένδετα για αυτό τον λόγο απαιτείται να υπάρχει ενιαίος πολεοδομικός και συγκοινωνιακός σχεδιασμός. Τα πολεοδομικά χαρακτηριστικά ενός τόπου επιδρούν καθοριστικά στις μετακινήσεις, ενώ το δίκτυο μετακινήσεων διαμορφώνει συνθήκες χωροθέτησης χρήσεων γης. Η συνολική ανάπτυξη του Τουρισμού επηρεάζει και επηρεάζεται από το δίκτυο μεταφορών.

Ωστόσο, αξιολογώντας τις κατευθύνσεις του υπό διαβούλευση Νέου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό υπό το πρίσμα των βιώσιμων μετακινήσεων και εν γένει των βιώσιμων μεταφορών σημειώνουμε συνοπτικά τις κατωτέρω διαπιστώσεις:

1. Ως γενική διαπίστωση  για τον ρόλο των μεταφορικών δικτύων αποτελεί η απουσία προβλέψεων μετακινήσεων προσώπων και αγαθών.
2. Η πρόβλεψη για εκπόνηση και εφαρμογή Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) σε Περιοχές Ελέγχου (Α), σε Ανεπτυγμένες Περιοχές (Β) και σε Αναπτυσσόμενες Περιοχές (Γ) είναι μέτρο προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο κρίνεται σκόπιμο να δίδονται κατευθύνσεις δεσμευτικές – συγκεκριμένες ως προς την προώθηση εφαρμογής συγκεκριμένων μέτρων που θα δεσμεύουν τις περιοχές για αύξηση της χρήσης ΜΜΜ, περιορισμό της χρήσης του ιδιωτικού αυτοκινήτου, καθορισμό ζωνών με περιοριστικά μέτρα ( όπως ζώνες χαμηλών εκπομπών αερίων ρύπων ή ζώνες κατοίκων), πεζοδρομήσεις και/ ή ηπιοποίηση κυκλοφορίας στο τοπικό οδικό δίκτυο ή και στις περιοχές αυξημένων ροών πεζών, διασύνδεση βασικών προορισμών με ποδηλατικές – περιπατητικές διαδρομές, on-demand υπηρεσίες μετακίνησης επισκεπτών, αναβάθμιση διασύνδεσης σημαντικών πόλων έλξης μετακινήσεων καθώς και αναβάθμιση οδικών αξόνων που συνδέουν λιμένες και αεροδρόμια κ.α. Είναι σκόπιμο να περιλαμβάνεται πρόβλεψη ανάπτυξης συνδυασμένων μεταφορών και μέσων βιώσιμης κινητικότητας στις πύλες εισόδου- εξόδου των τουριστικών περιοχών σε όλες τις κατηγορίες περιοχών και διασύνδεσης με το βασικό προορισμό-ούς με περπάτημα, ποδήλατο, μέσα μαζικής μεταφοράς, υπηρεσίες κοινής χρήσης κ.α. Επίσης είναι σκόπιμο να δίνονται σαφείς κατευθύνσεις για την ανάπτυξη  της ανθεκτικότητας της εφοδιαστικής αλυσίδας.    
3. Είναι σκόπιμο να δοθούν σαφείς κατευθύνσεις  για την εκπόνηση σχεδίων δράσης οδικής ασφάλειας  και την λήψη μέτρων και κατασκευή έργων με σκοπό την αύξηση του επιπέδου της οδικής ασφάλειας.
4. Απουσιάζουν κατευθύνσεις για την προώθηση του Ποδηλατικού Τουρισμού. Ειδικότερα για την προώθησή του προτείνονται: α) η Δημιουργία δικτύων ποδηλατοδρόμων στον αστικό χώρο και β) Δημιουργία δικτύου ποδηλατικών διαδρομών στην ύπαιθρο, και σύνδεσή τους με το διευρωπαϊκό δίκτυο ποδηλάτου. Λείπουν πρόσθετες κατευθύνσεις που θα πρόσθεταν ουσιαστική ενίσχυση του ποδηλατικού – και περιπατητικού τουρισμού όπως οι κατωτέρω:
   • Άμεση θέσπιση της Εθνικής Στρατηγικής για το Ποδήλατο και θεσμοθέτηση των κατευθύνσεων που αφορούν ειδικότερα τον Ποδηλατικό Τουρισμό
   • Άμεση υλοποίηση των διαδρομών EV-8 και EV-11 του δικτύου EUROVELO και ωρίμανση των διαδρομών σύνδεσης του δικτύου με τοπικά σημεία ενδιαφέροντος ειδικά σε περιοχές αυξημένου τουριστικού ενδιαφέροντος
   • Θεσμοθέτηση κινήτρων για μετατροπή ξενοδοχειακών καταλυμάτων σε υποδομές φιλικές προς το ποδήλατο (πχ διαμόρφωση σημείων ή συνεργασία με υπηρεσίες ενοικίασης/πώλησης ποδηλάτων, διαμόρφωση σημείων τεχνικής υποστήριξης/ επισκευής/ καθαριότητας κ.α.)
   • Συνεργασία φορέων τουρισμού για τη διαμόρφωση «πακέτων» ποδηλατικών διακοπών και συνοδευτικών υπηρεσιών με ένταξη και «αναγνωρίσιμων διαδρομών προπόνησης» ποδηλασίας
   • Ολοκληρωμένο πρόγραμμα δημιουργίας σημείων φόρτισης ηλεκτρικών ποδηλάτων στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον
   • Ολοκληρωμένο πρόγραμμα μετατροπής εγκαταλελειμμένων σιδηροδρομικών γραμμών για τη δημιουργία διαδρομών ποδηλάτου – περιπάτου μεγάλου μήκους
   • Καθιέρωση της δωρεάν μεταφοράς ποδηλάτου σε δημόσια μέσα μεταφοράς με έμφαση σε περιοχές προώθησης ποδηλατικού τουρισμού
   • Καθιέρωση ποδηλάτη- ξεναγού
   • Σύνδεση με τουρισμό κρουαζιέρας ΚΑΙ πολιτιστικό τουρισμό ΚΑΙ αστικό τουρισμό ΚΑΙ τουρισμό ευεξίας κ.α.
5. Είναι σκόπιμο να περιλαμβάνονται δεσμευτικές κατευθύνσεις για την αναβάθμιση του συστήματος μεταφορών ( οδικό δίκτυο, λιμάνια, αεροδρόμια) σε επίπεδο πόλης και περιφέρειας για την εξυπηρέτηση σημερινών και μελλοντικών αναγκών. Οι κατευθύνσεις μπορεί να περιλαμβάνουν και την μείωση των χρόνων απαλλοτρίωσης εκτάσεων για την ανάπτυξη των αναγκαίων μεταφορικών υποδομών.
6. Δεν υπάρχει αναφορά σε χωροθέτηση και ανάπτυξη ελικοδρομίων.  Ιδιαίτερη έμφαση να δοθεί στην εξυπηρέτηση απομακρυσμένων περιοχών με άμεση απόκριση ελικοπτέρων αεροδιακομιδής.
7. Απουσιάζουν προτάσεις για ανάπτυξη μονοπατιών και καθιέρωση πρότυπης σήμανσης για το σύνολο των χρηστών του δικτύου με ευρεία εφαρμογή σε όλες τις κατηγορίες περιοχών.
8. Απουσιάζουν προτάσεις για την προστασία από τις επιπτώσεις της μηχανοκίνητης κυκλοφορίας στους τόπους μνημείων, μονών, ναών στις περιοχές θρησκευτικού – Προσκυνηματικού τουρισμού. Στις περιοχές αυτές θα πρέπει να διευκολύνεται η δημιουργία συμπληρωματικών υποδομών όπως οργανωμένοι χώροι στάθμευσης ή χώροι μετεπιβίβασης και να λαμβάνονται μέτρα  διαχείρισης της κυκλοφορίας και της στάθμευσης που θα εξυπηρετούν την μετακίνηση των επισκεπτών  σε αυτές τις περιοχές.

Ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων και οι επιστημονικές του επιτροπές, με σοβαρή και τεκμηριωμένη συνεισφορά στο συγκοινωνιακό γίγνεσθαι της Ελλάδας για περισσότερα από 48 χρόνια, είναι πρόθυμος να συνδράμει στην προσπάθεια της πολιτείας για την τελική διαμόρφωση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό. Είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνηση και υποστήριξη.

Διαβάστε στον παρακάτω σύνδεσμο της σελίδας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, την Ανακοίνωση Τύπου για την έναρξη Δημόσιας Διαβούλευσης του νέου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό (ΕΧΠ) και την Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) από την ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από συνεργασία με το Υπουργείο Τουρισμού.